Αρχαιολογικοί Χώροι Σπαλιαρέικων και Μιτόπολης

Σπαλιαρέικα

Το μυκηναϊκό νεκροταφείο των Σπαλιαρεΐκων αναπτύσσεται στα πρανή χαμηλού λόφου στην πεδινή περιοχή δυτικά του ποταμού Σερβινή, παραπόταμου του Πείρου. Σωστική ανασκαφή που έγινε στον χώρο το 1990 αποκάλυψε συνολικά εννέα θαλαμοειδείς τάφους λαξευμένους στο μαλακό πέτρωμα. Χρονολογικά οι τάφοι τοποθετούνται στην Υστεροελλαδική ΙΙΙΒ-Γ περίοδο (13ος – 12ος αι. π.Χ.).

Η μυκηναϊκή παρουσία στην ευρύτερη περιοχή χρονολογείται ήδη από τα πρώιμα χρόνια. Η εγκατάσταση στα Σπαλιαρέικα είχε αγροτικό χαρακτήρα, προσανατολισμένο στην εκμετάλλευση των γύρω πεδινών εκτάσεων και των μικρών κοιλάδων εκατέρωθεν της Σερβινής και του Πείρου. Το νεκροταφείο στα Σπαλιαρέικα αποτελεί μέρος μιας τυπικής εγκατάστασης, σε συνδυασμό με τον οικισμό ο οποίος δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα, πιθανώς όμως να βρίσκεται στην κορυφή του λόφου πάνω από το νεκροταφείο.

Στον αρχαιολογικό χώρο μπορεί κανείς να δει τα χαρακτηριστικά στοιχεία της ταφικής αρχιτεκτονικής των μυκηναίων : οι τάφοι λαξεύονταν στο μαλακό πέτρωμα και αποτελούνταν από μία επικλινή «ράμπα», τον δρόμο, ο οποίος οδηγούσε στο κατακόρυφο μέτωπο του τάφου, από όπου μέσω του στομίου περνούσε κανείς στον θάλαμο, συνήθως κυκλικής ή τετράπλευρης κάτοψης. Το στόμιο κλεινόταν με ξερολιθιά, η οποία ανοιγόταν σε κάθε διαδοχική χρήση του τάφου. Οι ταφές γίνονταν απ’ ευθείας πάνω στο δάπεδο του θαλάμου και συνοδεύονταν από πλούσια κτερίσματα. Οι παλαιότερες ταφές, μαζί με τα κτερίσματά τους, παραμερίζονταν στα άκρα του θαλάμου ή ακόμα και μέσα σε λάκκους, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τις κατοπινές ταφές. Μεταξύ των κτερισμάτων που βρέθηκαν στα Σπαλιαρέικα ξεχωρίζουν τα χάλκινα αντικείμενα του τάφου 2 (αγγεία και όπλα), καλής ποιότητας κεραμική και μικροαντικείμενα.

Η ύπαρξη σημαντικών μυκηναϊκών εγκαταστάσεων, όπως των Σπαλιαρεΐκων και του Ελαιοχωρίου (σε απόσταση 3χλμ. νοτιοδυτικά των Σπαλιαρεΐκων) στην περιοχή της Σερδινής, καθώς και άλλων μικρότερων που δεν έχουν ακόμα ερευνηθεί επαρκώς (π.χ. στα Αγιοβλασίτικα, περίπου 10 χλμ. βορειοδυτικά των Σπαλιαρεΐκων), αποτελεί ένδειξη της ισχυρής μυκηναϊκής παρουσίας στο πεδινό τμήμα της Δυμαίας χώρας.

To μυκηναϊκό νεκροταφείο της Μιτόπολης, που απέχει 20χλμ της Πάτρας (στα νοτιοδυτικά) είναι οργανωμένο στη θέση Καραγιάννη, στα χαμηλά πρανή του Μιτοπολιάνικου βουνού ή αλλιώς Κομποβουνίου, απ΄ όπου μπορεί κανείς να ελέγξει όλη τη ΒΔ πεδινή έκταση της Αχαΐας καθώς και τον Πατραϊκό κόλπο. Η σωστική ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε στον χώρο το 1996 αποκάλυψε μέχρι σήμερα επτά θαλαμοειδείς τάφους, λαξευμένους στο σαθρό μαργαρικό πέτρωμα της περιοχής, που καλύπτουν χρονολογικά τις περιόδους από την Υστερο-Ελλαδική ΙΙΙΑ έως και την Υστερο-Ελλαδική ΙΙΙΓ (περίπου 1400 ? 1100 π.Χ.). Η ακριβής του έκταση δεν έχει καθοριστεί ακόμα, όμως σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία φαίνεται να ξεπερνά τα εικοσιπέντε στρέμματα.

Η μυκηναϊκή παρουσία στην ευρύτερη περιοχή χρονολογείται ήδη από τα πρώιμα χρόνια. Η εγκατάσταση στην Μιτόπολη είχε αγροτικό χαρακτήρα, προσανατολισμένο στην εκμετάλλευση των γύρω πεδινών εκτάσεων. Το νεκροταφείο της δε, αποτελεί μέρος μιας τυπικής εγκατάστασης, σε συνδυασμό με τον οικισμό ο οποίος δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα, πιθανώς όμως να βρίσκεται στον χώρο που ήδη έχει αναπτυχθεί το παλαιό ομώνυμο χωριό.

Στον αρχαιολογικό χώρο μπορεί κανείς να δει τα χαρακτηριστικά στοιχεία της ταφικής αρχιτεκτονικής των μυκηναίων: οι τάφοι λαξεύονταν στο μαλακό πέτρωμα και αποτελούνταν από μία επικλινή «ράμπα», τον δρόμο, ο οποίος οδηγούσε στο κατακόρυφο μέτωπο του τάφου, από όπου μέσω του στομίου περνούσε κανείς στον θάλαμο, συνήθως κυκλικής, τετράπλευρης αλλά και πεταλόσχημης κάτοψης και η οροφή τους ήταν τετράρριχτη ή θολωτή. Το στόμιο κλεινόταν με ξερολιθιά, η οποία ανοιγόταν σε κάθε διαδοχική χρήση του τάφου. Οι ταφές γίνονταν απ? ευθείας πάνω στο δάπεδο του θαλάμου και συνοδεύονταν από πλούσια κτερίσματα. Οι παλαιότερες ταφές, μαζί με τα κτερίσματά τους, παραμερίζονταν στα άκρα του θαλάμου ή ακόμα και μέσα σε λάκκους, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τις κατοπινές ταφές. Με τον τρόπο αυτό συγκεντρώνονταν μέσα στους θαλάμους πλήθος αντικειμένων από διαφορετικές περιόδους. Μεταξύ των ταφών και των κτερισμάτων που βρέθηκαν στην Μιτόπολη ξεχωρίζει η πρωτογενής ταφή του πολεμιστή που βρέθηκε στον τάφο 1 και που ανήκει στην Υστερο Ελλαδική ΙΙΙΑ:2 περίοδο (περί το 1350-40 π.Χ.).

Η μυκηναϊκή εγκατάσταση της Μιτόπολης, αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές μυκηναϊκές θέσεις της δυτικής Αχαΐας, η οποία, μαζί με τις άλλες σημαντικές μυκηναϊκές εγκαταστάσεις της πεδινής Δυμαίας χώρας έπαιξε σημαντικό ρόλο για την πολύχρονη παρουσία των Μυκηναίων στην περιοχή.

Ευρήματα από ανασκαφική έρευνα

Πληροφορίες

Ώρες λειτουργίας

Επισκέψιμοι χώροι κατόπιν συνεννόησης με την Εφορεία

Τιμή εισιτηρίου

Είσοδος ελεύθερη

Τηλέφωνο

2610275070, 2610276143

E-mail

efaacha@culture.gr

Κύλιση στην κορυφή