Αρχαιολογικός Χώρος Βούντενης

Ο μυκηναϊκός οικισμός της Βούντενης στο πλάτωμα Μπόρτζι αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εγκαταστάσεις της λεγόμενης περιφέρειας του μυκηναϊκού κόσμου. Η φυσική οχύρωση του πλατώματος, αλλά και η δυνατότητα διεξόδου προς τη θάλασσα μέσω του φυσικού λιμανιού στην περιοχή της Αγυιάς έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του οικισμού και τον κατέστησε ένα σημαντικό μυκηναϊκό κέντρο.

Νοτιοανατολικά του οικισμού εκτείνεται το νεκροταφείο το οποίο καταλαμβάνει μία έκταση 18 στρεμμάτων και είναι οργανωμένο σε επάλληλα άνδηρα. Οι 77 θαλαμωτοί οικογενειακοί τάφοι χρονολογούνται από το 1.500-1.050 π.Χ. και παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο ως προς την αρχιτεκτονική τους όσο και ως προς την κτέρισή τους. Τους νεκρούς συνόδευαν στο τελευταίο τους ταξίδι αντικείμενα (αγγεία, κοσμήματα, εργαλεία και όπλα), υποδηλώνουν την ευημερία των κατοίκων της μυκηναϊκής εγκατάστασης, αλλά και τις εμπορικές και πολιτιστικές τους επαφές με άλλες περιοχές του μυκηναϊκού κόσμου αλλά και της Μεσογείου.

Νοτιοανατολικά του οικισμού εκτείνεται το νεκροταφείο το οποίο καταλαμβάνει μία έκταση 18 στρεμμάτων και είναι οργανωμένο σε επάλληλα άνδηρα. Οι 77 θαλαμωτοί οικογενειακοί τάφοι χρονολογούνται από το 1.500-1.050 π.Χ. και παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο ως προς την αρχιτεκτονική τους όσο και ως προς την κτέρισή τους. Τους νεκρούς συνόδευαν στο τελευταίο τους ταξίδι αντικείμενα (αγγεία, κοσμήματα, εργαλεία και όπλα), υποδηλώνουν την ευημερία των κατοίκων της μυκηναϊκής εγκατάστασης, αλλά και τις εμπορικές και πολιτιστικές τους επαφές με άλλες περιοχές του μυκηναϊκού κόσμου αλλά και της Μεσογείου.

Ο οικισμός

Στον οικισμό πραγματοποιήθηκαν μικρής έκτασης ανασκαφές, στις οποίες αποκαλύφθηκαν θεμέλια σπιτιών χτισμένα με αργολιθοδομή, καθώς και χαλικόστρωτοι δρόμοι. Στα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του οικισμού ανήκει και οχυρωματικό τείχος σωζόμενου μήκους 15,80μ. το οποίο προστάτευε τον οικισμό στα ανατολικά, όπου η φυσική οχύρωση ήταν πιο ευάλωτη. Η κύρια φάση κατοίκησης ανάγεται στα μυκηναϊκά χρόνια (1450-1000 π.Χ.), ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι ο χώρος παραμένει σε χρήση και κατά τη διάρκεια των ιστορικών χρόνων (600-400 π.Χ.).

Το νεκροταφείο

Νοτιοανατολικά του οικισμού εκτείνεται το νεκροταφείο το οποίο καταλαμβάνει μία έκταση 30 στρεμμάτων και είναι οργανωμένο σε επάλληλα άνδηρα ύψους 2-4μ. Οι 77 θαλαμωτοί τάφοι αναπτύσσονται ακτινωτά και παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία τόσο ως προς την αρχιτεκτονική τους όσο και ως προς την κτέρισή τους. Τα βασικά δομικά τους μέρη είναι οι επιμήκεις και επικλινείς δρόμοι, οι κατακόρυφες προσόψεις, οι τετράπλευρες θύρες με παραστάδες και οι θάλαμοι με τετράγωνη, κυκλική ή πεταλόσχημη κάτοψη. Πρόκειται για οικογενειακούς τάφους που χρησιμοποιήθηκαν για πολλαπλές ταφές. Η συνηθισμένη ταφική πρακτική είναι ο ενταφιασμός, άλλοτε επάνω στο δάπεδο του τάφου και άλλοτε σε φορεία ή φέρετρα και σπανιότερα σε λάκκους. Τους νεκρούς συνόδευαν στο τελευταίο τους ταξίδι αντικείμενα (αγγεία, κοσμήματα, εργαλεία και όπλα), υποδηλώνουν την ευημερία των κατοίκων της μυκηναϊκής εγκατάστασης, αλλά και τις εμπορικές και πολιτιστικές τους επαφές με άλλες περιοχές του μυκηναϊκού κόσμου αλλά και της Μεσογείου. Η αρχιτεκτονική μορφή των τάφων, καθώς και τα ευρήματα που εντοπίστηκαν σε αυτούς τοποθετούν χρονολογικά την χρήση του νεκροταφείου από τα μέσα του 15ου με αρχές του 14ου αιώνα π.Χ. μέχρι τα υπομυκηναϊκά χρόνια (1050-1000 π.Χ.). Οι μεγαλύτεροι από όλους του τάφους είναι οι τάφοι 4 και 75.

Νεκροταφείο

Γενικό τοπογραφικό διάγραμμα νεκροταφείου

Πήλινη λάρνακα (13ος αιώνας π.Χ.)

Εσωτερικό τάφου 5

Εσωτερικό τάφου 77

Νεκροταφείο

Γενικό τοπογραφικό διάγραμμα νεκροταφείου

Πήλινη λάρνακα (13ος αιώνας π.Χ.)

Εσωτερικό τάφου 5

Εσωτερικό τάφου 77

1/1

Ο τάφος 4

Μεγάλος θαλαμωτός τάφος που αποτελείται από από δρόμο, πρόσοψη, θύρα και θάλαμο τετράπλευρου σχήματος, η χρήση του οποίου χρονολογείται από το 1450/1425 -1160/1100 π.Χ.Στον τάφο εντοπίστηκαν επτά ταφές που είχαν τοποθετηθεί σε ακτινωτή διάταξη, καθώς και πρωιμότερες ταφές τα οστά των οποίων είχαν παραμεριστεί.

Στον τάφο 4 το πλήθος των κτερισμάτων μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν μεγάλος κρατήρας με παράσταση ζώων, επικασσιτερωμένα αγγεία, αλλά και επείσακτα χρυσά αντικείμενα, σε συνδυασμό με τις μνημειακές διαστάσεις του, δεν αφήνουν αμφιβολία ότι εδώ ενταφιάστηκε ο άρχοντας της μυκηναϊκής εγκατάστασης.

Τάφος 4

Μεγάλος κρατήρας με εικονιστική παράσταση σαρκοβόρων ζώων (Πρώτο μισό 11ου αιώνα π.Χ.)

Επικασσιτερωμένη κύλικα (Αρχές 14ου αιώνα π.Χ.)

Χρυσό περιδέραιο από χάντρες σε σχήμα παπύρου (Τέλη 15ου – αρχές 14ου αιώνα π.Χ.)

Τάφος 4

Μεγάλος κρατήρας με εικονιστική παράσταση σαρκοβόρων ζώων (Πρώτο μισό 11ου αιώνα π.Χ.)

Επικασσιτερωμένη κύλικα (Αρχές 14ου αιώνα π.Χ.)

Χρυσό περιδέραιο από χάντρες σε σχήμα παπύρου (Τέλη 15ου – αρχές 14ου αιώνα π.Χ.)

1/1

Ο τάφος 75

Μεγάλος θαλαμωτός τάφος που αποτελείται από δρόμο, πρόσοψη, θύρα, στόμιο και θάλαμο τετράπλευρου σχήματος, η χρήση του οποίου διήρκεσε από το 1425 έως το 1050 π.Χ. Ιδιαίτερα μεγάλες ήταν οι διαστάσεις της θύρας του τάφου που είχε ύψος 2,20 μ. Στο εσωτερικό του εντοπίστηκαν δεκαεννέα ταφές ως επί το πλείστον διαταραγμένες.
Για αξιωματούχο και την οικογένειά του προοριζόταν και ο τάφος 75 καθώς τους νεκρούς συνόδευαν αγγεία και πολύτιμα κτερίσματα όπως επικασσιτερωμένα αγγεία, σφραγιδόλιθοι, χρυσά κοσμήματα κ.ά.